Search
Close this search box.

Tegenslag als bron voor groei en levensgeluk

Column in het Coachlink Magazine van juni 2017 door Ruud Zuurman

Het omarmen van onze kwetsbaarheid is de poort naar het overwinnen van tegenslag. Tegenslag doet pijn. Het roept kwetsbaarheid op in de vorm van gevoelens als verdriet, verlies, schaamte, schuld, falen, machteloosheid, verslagenheid, nederigheid, verscheurdheid en wanhoop. We hebben eerder de neiging tegen die kwetsbaarheid te vechten dan haar te zien als onderdeel van het leven. Maar juist het doorleven en accepteren ervan maakt ons een rijker mens.

Ik kan erover meepraten. Als militair-teamleider heb ik van dichtbij de Val van Srebrenica in 1995 meegemaakt, achtduizend mensen verloren hierbij hun leven. Deze grootste genocide in Europa na de Tweede Wereldoorlog heeft bij mij en vele anderen diepe wonden nagelaten. In 2001 bleken twee van mijn drie dochters, destijds zeven en vijf jaar, een ongeneeslijke ziekte te hebben. Prachtige, gezonde meiden die langzaam aftakelden en uiteindelijk op twintig- en zestienjarige leeftijd zijn overleden.

Alle heftige gevoelens zijn voorbij gekomen. Eén ding wist ik zeker, als ik me óóit weer gelukkig wilde voelen, dan moest ik mijn pijn niet onderdrukken, maar accepteren en doorleven. Keer op keer ben ik bewust de golven van wanhoop, verdriet en depressie aangegaan. Ik heb tijden gekend dat ik die golven vervloekte, uit frustratie heb ik weleens mijn vuist stuk geslagen tegen een muur. Om mezelf vervolgens weer te dwingen in de volgende golf te springen en me te laten meesleuren naar verschrikkelijke dieptes. Na elke golf realiseerde ik me dat ik weer een stap gezet had naar het accepteren van de realiteit.

Het heeft vijftien jaar geduurd, maar ik durf oprecht te zeggen dat ik weer gelukkig ben. Anders dan toen mijn dochters nog leefden, maar ik geniet met volle teugen van het leven. Ik ben mijn dochters en de slachtoffers van Srebrenica dankbaar voor de grote levenslessen. De emotionele ontwikkeling die ik heb doorgemaakt heeft mij een ‘mooier’ mens gemaakt en mijn werk als opleider en coach enorm verdiept. Ik heb meer begrip gekregen voor de pijn die anderen ervaren in hun leven en ben beter in staat te kijken welke kwetsbare gevoelens achter bepaald gedrag schuil gaan. Zelfs als het bijvoorbeeld gaat om een tiran als Ratko Mladic, de ‘Butcher van Srebrenica’, welke gevoelens beschermt hij?
Innerlijke en zelfs wereldvrede kunnen ontstaan door bewuster om te gaan met onze kwetsbaarheid en gekwetstheid.

Kortom, ik heb veel verloren, maar juist hierdoor ook veel gewonnen. Zo’n transformatie kan alleen maar tot stand komen door genoemde kwetsbaarheid te omarmen. Uiteraard heeft elk mens een grens voor het kunnen dragen van de eigen kwetsbaarheid, maar onze draagkracht is vaak vele malen groter dan we beseffen. Door haar zelf te dragen hoeven anderen ons niet te redden, maar ontstaat ruimte om hulp en troost te ontvangen vanuit gelijkwaardigheid. De verbinding met anderen heeft hierdoor een helende werking op ons en tegenslag kan in deze bedding uiteindelijk transformeren naar nieuwe of een andere vormen van levensgeluk.

Coaches kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan dit transformatieproces door voor de cliënt ruimte te creëren om zijn kwetsbaarheid te onderzoeken en te doorleven. Maar ook door met de cliënt op zoek te gaan op welke manier hij kracht, zelfvertrouwen en voldoening uit de tegenslag kan putten. Welk cadeau zit erin verborgen?

Benieuwd naar Ruud zijn persoonlijk verhaal?

Lees dan zijn boek Een kus en een knuffel! met de subtitel: Waarom gaan mijn dochters dood?