Door Robert Stamboliev
This article was first published by the IJMC (International Journal of Mentoring and Coaching), Volume XII, nr 1, May 2014 (pages 66-76).
Inleiding
In dit artikel bespreek ik een specifieke techniek die ik binnen Voice Dialogue heb ontwikkeld en die ik Stretching heb genoemd. Voordat ik deze techniek beschrijf en uitleg, geef ik een korte inleiding over mijzelf en over de Voice Dialogue-methode. Ik heb een achtergrond in sociale wetenschappen, Gestaltpsychologie en oosterse filosofie en ontmoette in 1982 de psychologen Hal en Sidra Stone, de bedenkers van Voice Dialogue. Ik raakte zeer geïnspireerd en studeerde een paar jaar bij hen in Californië. Sinds 1984 werk ik aan de ontwikkeling van Voice Dialogue in Europa, waar ik in verschillende landen de eerste trainingen heb ontworpen en gegeven.
Voor de introductie van Voice Dialogue moeten we teruggaan naar de tijd waarin Jung zijn theorieën formuleerde over complexen en archetypen (Jung, 1960; 1965). Sinds die periode zijn we vertrouwd met het idee dat een mens niet slechts bestaat uit één ‘ik’, maar uit een groot aantal verschillende ‘ikken’ (delen, deelpersoonlijkheden, archetypen, energiepatronen). Voice Dialogue, een methode die is ontwikkeld door eerdergenoemde psychologen Stone en Stone (1989; 1991; 1993), is gebaseerd op het idee dat deze verschillende delen, deze deelpersoonlijkheden, echt afzonderlijk benaderd kunnen worden. Elke deelpersoonlijkheid heeft een eigen wilskracht, gedachten en gevoelens, en een eigen stem.
Een ander belangrijk principe waar Stone en Stone gebruik van maken (1989) is de ordening van de delen in polariteiten. Bij de ene pool vinden we de delen die een persoon heeft leren gebruiken om te overleven, bijvoorbeeld het controlerende deel en de neiging naar perfectionisme, de kritische vermogens en, algemeen gesproken, de rationele energieën waarmee de mens kan werken en waarvan hij gebruik kan maken om het leven aan te kunnen. Een ander voorbeeld van een deel dat we gebruiken om te overleven is het deel van ons dat aardig tegen anderen is, de zogenaamde pleaser.
Elk van deze delen, of polen, heeft een tegenovergesteld deel waarvan we ons vaak niet bewust zijn of dat we hebben onderdrukt. De delen aan die kant zijn de tegenpolen van de overlevingsdelen. Tegenover onze rationale energieën kunnen we bijvoorbeeld meer emotionele energieën aantreffen, en tegenover onze kracht en onafhankelijkheid staan onze behoeften, onze zwakheden en onze kwetsbaarheid. En tegenover de pleaser zou de onderdrukte, egoïstische kant van ons te vinden zijn.
Steeds weer opnieuw blijkt dat wij als mensen niet goed kunnen functioneren, niet in ons privéleven en ook niet in ons werkende leven, als we deze onderdrukte delen van onszelf niet begrijpen. Wanneer we alleen maar leven vanuit onze overlevingsstrategieën, zullen we op zeker moment ontdekken dat we iets missen. Dit geldt voor ons als individuen, maar ook voor personen die samenwerken binnen het kader van een organisatie en als zodanig vasthouden aan een organisatiecultuur waarin alleen een bepaald soort gedrag wordt gewaardeerd.
Een kernaspect van Voice Dialogue is de ontwikkeling van het zogenaamde Bewuste Ego (Stone en Stone, 1989), een middenpositie tussen de polen vanwaaruit een groot aantal deelpersoonlijkheden toegankelijk is en echte keuzes kunnen worden gemaakt.
Jill en Bob en hun dominante deelpersoonlijkheden
Laten we eens naar twee praktijkgevallen kijken om te zien hoe de techniek van Stretching werkt. Het betreft hier twee voormalige cliënten. Met Jill had ik drie sessies in zes weken en met Bob tien sessies in een periode van twee jaar.
Vanuit het oogpunt van Voice Dialogue wordt een cliënt een cliënt omdat hij of zij vastzit in één of meer dominante deelpersoonlijkheden. Neem bijvoorbeeld Jill, een cliënt die zich identificeert met het archetype van de ‘harde werker’. Jill was niet meer in staat om zich te ontspannen en begon psychosomatische problemen te krijgen, zoals astmatische klachten en hartritmestoornissen. Of neem Bob, een cliënt die vastzat in zijn rol als ‘strateeg’. Door zijn tactische kwaliteiten zat Bob in de bestuurskamer van een commerciële bank. Maar op een dag werd hij wakker en voelde hij zich onprettig. Plotseling besefte hij dat hij veel te weinig integriteit had, maar hij was niet in staat om het systeem te veranderen met de kwaliteiten die hij als tactisch behendig persoon bezat.
De deelpersoonlijkheden van Jill en Bob waren ooit noodzakelijke en effectieve overlevingsmechanismen die waarschijnlijk waren ‘ontstaan’ in het gezin waarin ze opgroeiden. Jill en Bob merkten later in hun leven, toen de oorspronkelijke behoefte aan zelfverdediging inmiddels achterhaald was, dat ze vastzaten in een beperkt aantal gedragspatronen die in steeds meer situaties disfunctioneel waren. Wanneer we alleen leven vanuit onze overlevingsstrategieën, zullen we vroeg of laat ontdekken dat we iets missen (Halbertsma, 2000).
In feite betekent dit dat we onze innerlijke ‘verstoten’ delen niet begrijpen en evenmin de aspecten van die delen die we bij andere mensen aantreffen. We kunnen niet goed met anderen opschieten omdat we die aspecten niet herkennen in onszelf en op die manier worden we in ons contact met anderen geconfronteerd met onze eigen barrières.
Door gebruik te maken van de Voice Dialogue-methode, en meer in het bijzonder van de techniek van Stretching, krijgen we de mogelijkheid om de energieën van een polariteit echt te ervaren, om ermee om te gaan en om ze ten slotte te integreren in ons bewustzijn (Stamboliev, 1989).
Het kader van Voice Dialogue
Hieronder behandel ik de belangrijkste principes van het werken met Voice Dialogue om een kader te schetsen voor coaching met polariteiten:
- We brengen de overlevingspatronen en verstoten deelpersoonlijkheden in kaart.
- De ‘primaire ik’ is de deelpersoonlijkheid die verantwoordelijk is voor het overlevingspatroon.
- De primaire ik blokkeert de beschikbaarheid van andere ikken. Er is altijd sprake een diep gevoel van kwetsbaarheid dat wordt onderdrukt door de primaire ik.
- Het is het doel van Voice Dialogue om de cliënt een nieuwe positie in zichzelf te laten ontwikkelen: het Bewuste Ego of de Bewuste Middenpositie.
- Voor het creëren van deze nieuwe positie is het nodig dat de cliënt zich disidentificeert van zijn primaire ikken en de energie van de tegenovergestelde delen (verstoten ikken) ervaart en integreert en dat hij in staat is te leven met polariteiten.
Bij het werken met polariteiten en de techniek van Stretching zijn voornamelijk principe 3 en 5 van belang. Als een cliënt een ‘primaire ik’ heeft ontwikkeld dat zo sterk is dat het de andere delen onderdrukt, kun je zo lang als nodig is het bewustzijn en de actieve ervaring van de primaire ik (Stretching) stimuleren tot de tegenpool op zeer natuurlijke wijze verschijnt. De overlevingspatronen (principe 1 en 2) ontspannen zich dan, de cliënt krijgt toegang tot de onderliggende kwetsbaarheid (principe 3) en er kan een nieuwe positie worden ontwikkeld (principe 4 en 5).
Een stapsgewijze benadering van coaching met behulp van Stretching
Door mijn ervaring met de vechtkunst Tai Chi Chuan (Lo et al., 1993) ontdekte ik dat er overeenkomsten zijn tussen het yin-en-yang-principe van Tai Chi en de manifestatie van energieën tijdens Voice Dialogue-sessies van ervaren gespreksleiders (Stamboliev, 1989). Ik noemde deze techniek Stretching omdat de cliënt zich volledig naar één kant van de polariteit begeeft (die polariteit oprekt) en daarna de energiestroom volgt wanneer de energie zich spontaan naar de andere kant beweegt.
Hoe ziet deze manier van coachen er in de praktijk uit? Hieronder geef ik een beschrijving van de verschillende fasen. Deze fasen zijn niet volledig maatgevend, maar vormen de grote lijnen van de methode en zijn gebaseerd op de principes van Voice Dialogue. Ik illustreer deze fasen aan de hand van de praktijkgevallen Jill en Bob.
Stap a: herkennen en in kaart brengen
De eerste stap is het herkennen van de primaire ikken die ‘de psychologische wagen besturen’ en het krijgen van een idee van de tegenovergestelde ikken. De eerste sessie wordt gebruikt voor het stellen van een diagnose. In deze sessie breng ik de verschillende deelpersoonlijkheden in kaart die in mijn cliënt werkzaam lijken te zijn. Ik probeer een overzicht te maken van al deze verschillende stemmen en aan de hand daarvan te bepalen: a) waar het kwetsbare kind is en b) door wie dat kind wordt beschermd; met andere woorden: wat de meest dominante deelpersoonlijkheid is. Wat, of liever gezegd wie in de cliënt functioneert als een verdedigingsmechanisme voor hem of haar? Als de therapeut of coach deze dominante deelpersoonlijkheid niet herkent of aanspreekt, zal het werk op een transformationeel niveau of ontwikkelingsniveau ernstig worden belemmerd. Als de juiste deelpersoonlijkheid niet wordt benaderd, is de kans groot dat deze deelpersoonlijkheid ermee wegkomt en in positie blijft. Om na te gaan of dat het geval is, controleert de coach in bij zichzelf of hij een onbalans gewaarwordt in het contact met de cliënt. De coach probeert er tevens achter te komen wat de belangrijkste verstoten ikken zijn in de cliënt. Als een van de tegenovergestelde delen wordt uitgesloten zal dat leiden tot een onbalans. Voor een gezonde menselijke ontwikkeling hebben we beide polen nodig in ons leven. Denk aan het vermogen om contact te maken en het vermogen om je af te sluiten en grenzen te stellen. Het vermogen om te geven en het vermogen om te ontvangen. Het vermogen om actief te zijn en het vermogen om passief te zijn, enzovoort. Als laatste stap van het in kaart brengen probeert de coach te bepalen of de cliënt het vermogen heeft om te handelen vanuit een Bewust Ego, de Bewuste Middenpositie vanwaaruit de verschillende deelpersoonlijkheden (polariteiten) kunnen worden gestuurd.
Stap b: erkenning
Bij het coachen respecteert de coach datgene wat wordt vermeden. Het is zijn of haar taak om de primaire ik te erkennen en tevens de functie die het heeft en alles wat het in het verleden voor de cliënt heeft bereikt. Zodra de coach ziet dat iemand direct reageert via zijn primaire ik weet hij dat hij zich op belangrijk en gevoelig terrein bevindt. De coach moet daar voorzichtig mee omgaan.
Neem cliënt Jill, die is opgevoed door een dominante vader met hoge eisen. De deelpersoonlijkheid van de ‘harde werker’ hielp haar om haar kwetsbaarheid zo ver mogelijk uit de buurt te houden van de invloed van haar vader. Door hard te werken vermeed ze de afkeuring van haar vader. En neem Bob, die opgroeide in een groot gezin. Hij was geen goede leerling, niet de grappigste thuis en hij was niet zo mooi als zijn zus. Als kind leerde hij daarom tactisch te zijn. Hij werd een expert in het krijgen van wat hij wilde in situaties met meerdere belangen. Hij werd een goede manipulator. Op die manier leerden Jill en Bob om thuis te overleven. Dankzij hun primaire ikken werden Jill en Bob zeer succesvol in hun werk.
Stap c: een stem geven en Stretching
Na het ‘in kaart brengen’ van de werkzame deelpersoonlijkheden vraag ik de primaire ik om tevoorschijn te komen. Bij Jill deed ik dat toen ze voor de vijfde keer een zeer uitgebreid antwoord gaf. Ik zei: ‘Het lijkt erop dat je elke keer dat ik je iets vraag heel hard begint te werken. Het lijkt alsof een kort antwoord nooit goed genoeg voor je is. Mag ik misschien met de “harde werker” praten?’ En bij Bob zei ik: ‘Iedereen in deze posities ziet dingen die het daglicht niet kunnen velen. Maar ik ben er zeker van dat jij met jouw intellect goed in staat bent om deze situatie op een zeer tactvolle manier op te lossen. Mag ik misschien praten met je “tactische kant”?’ Ik probeerde een gesprek aan te gaan met het primaire ik van Jill en Bob. Ik vroeg ze in een andere stoel te gaan zitten, zodat ze zich konden losmaken van de ego-positie om volledig in de ervaring van de primaire ik te duiken.
Voorbeeld van Stretching bij een Voice Dialogue-sessie met Jill
Tijdens het Stretching-proces begon ik het gesprek met de primaire ik van Jill (de harde werker) en vroeg ik of het een andere lichamelijke positie wilde innemen. Tegelijkertijd maakte ik actief contact met deze ik als ware het een echt persoon, de enige persoon in de hele wereld. Op die manier kreeg dit deel energie, zodat het ten slotte volledig actief en aanwezig was. Pas toen dat zo was, maakte ik contact met het verleden. Ik vroeg: ‘Wanneer ben je in Jills leven verschenen?’ Door zich dat af te vragen kwam de primaire ik in contact met onderliggende kwetsbaarheid. Op zo’n moment kun je kijken of je al veranderingen ziet in de gebaren en lichaamstaal van de cliënt. Jills harde werker antwoordde: ‘Jill kreeg thuis vaak op haar kop van haar vader. Er waren zoveel strenge eisen dat je het nooit goed deed. Als je op school een negen haalde, vroeg hij waarom je niet een tien had gehaald. Op dat punt verscheen ik. Ik begon steeds harder te werken. Ik deed alles wat ik kon om Jill te helpen.’ Toen ik vroeg wat de harde werker voor Jill had gedaan, antwoordde ze: ‘Ik zorgde ervoor dat Jill niet door haar vader werd afgewezen.’
Bij ‘Stretching’ onderzoekt de coach tevens de echte ervaring van de primaire ik, bijvoorbeeld of het zijn taken altijd met volle energie uitvoert en of het weleens moe wordt. Een voorbeeld:
Coach: ‘Kun je me iets meer over jezelf vertellen, harde werker. Ben je bijvoorbeeld belangrijk voor Jill?’
Harde werker (trots): ‘Ja, ik ben degene die voor het hele gezin zorgt. Iedere opdracht die Jill me geeft, voer ik zo volledig en snel mogelijk uit.’
Coach: ‘Hoe is het om hier nu te zijn?’
Harde werker: ‘Bij elke oefening en techniek die coaches bij Jill proberen ben ik er ook. Ik ben er altijd voor haar om de klus te klaren. En ik ben er altijd behoorlijk snel achter wat er moet gebeuren. Laat het maar aan mij over, dan komt het allemaal goed.’
Coach: ‘Kun je me iets vertellen over je weekschema? Wat is het eerste moment van de dag dat jij verschijnt?’
Harde werker: ‘Het eerste wat ik doe wanneer Jill wakker wordt, is haar zo snel mogelijk uit bed proberen te krijgen. Wanneer ze eenmaal is opgestaan, volgt de rest vanzelf.’
Coach: ‘Op welke manier help je Jill dan?’
Harde werker: ‘Ik moedig haar aan als een soort voetbaltrainer. Ik zorg ervoor dat ze opstaat wanneer de wekker gaat en de dag begint.’
Coach: ‘Moet Jill dan worden aangemoedigd?’
Harde werker: ‘Nou, ze staat eigenlijk altijd heel snel op. Ze is daarin heel goed getraind. Maar ik blijf haar aanmoedigen, voor de zekerheid. Je kunt nooit snel genoeg zijn.’
Stap d: wachten tot de tegenovergestelde deelpersoonlijkheid verschijnt
Wanneer je tot in het extreme doorgaat met de interactie met de primaire ik, komt er een moment van vermoeidheid waarop de energie gewoonweg verdwijnt en de tegenhanger zich gaat manifesteren. Dat is het begin van het afstand nemen van de deelpersoonlijkheid die tot dan toe als ‘primaire ik’ heeft gefunctioneerd. Het is tevens de ‘geboorte’ van een Bewust Ego ten aanzien van deze ik.
Deze overgang naar de tegenovergestelde deelpersoonlijkheid neemt op zichzelf maar een paar seconden in beslag.
Figuur 1: Algemeen schema Stretching
Omdat de primaire ik waardering heeft gekregen en is aangesproken en ‘opgerekt’, heeft de cliënt deze energie bewust ervaren, terwijl hij er tegelijk achter komt dat de desbetreffende deelpersoonlijkheid niet de hele ik vormt. De coach vraagt de cliënt dan om in een andere stoel te gaan zitten. Zodra de cliënt begint samen te vallen met de tegenovergestelde deelpersoonlijkheid, zie je dat er een totaal andere energie begint te stromen, zowel binnen de cliënt als tussen de cliënt en de coach. Dit is de omslag waar tijdens de sessie naartoe is gewerkt, met het plotselinge verschijnen van een nieuwe deelpersoonlijkheid als resultaat.
In het geval van Bob vroeg ik om terug te gaan naar het moment waarop hij hoorde dat hij zijn nieuwe baan kreeg. Toen hij zich in die positie bevond, in die deelpersoonlijkheid, vroeg ik wat hij er leuk aan vond. Hij antwoordde dat hij de financiële zekerheid die met zijn promotie samenhing prettig vond. Toen ik die kant de ruimte gaf, begon hij te praten over groter en beter: over status. Toen ik vroeg waarom hij de baan had gekregen en niet iemand anders, zei hij dat dat kwam door zijn tactische bewustzijn, zijn slimheid en zijn diplomatieke houding. Toen ik op dit onderwerp doorging met deze energie, begon hij te zwelgen in machtswellust. Dat was het moment waarop ik zijn machiavellistische kant tegenover me had. Vrijwel op hetzelfde moment begon de tegenovergestelde kant van Bobs persoonlijkheid te verschijnen. Dat overweldigde hem. Vanuit de tegengestelde deelpersoonlijkheid vertelde hij dat er in zijn gezelschap dingen gebeurden die hij niet kon accepteren. Hij nam een principiële houding aan. Vanuit die tegengestelde deelpersoonlijkheid werd hij een man met sterke morele overtuigingen. Vanaf dat moment was hij in staat om zijn waarden op zeer krachtige wijze onder woorden te brengen. Hij had opeens een hekel aan politici en was extreem negatief over mensen die geen ruggengraat tonen. Koning Arthur kwam tevoorschijn. Ik begon te werken aan de integratie van die koning Arthur en de machiavellistische positie in zijn Bewuste Ego en hield daarbij zijn Kwetsbare Kind in het oog.
Door Bobs tactische behendigheid had hij het contact met zijn ‘principiële kant’, zijn ‘koning Arthur’, grotendeels verloren. Zolang hij zich identificeerde met zijn tactische behendigheid, zou het moeilijk voor hem zijn om voor zijn principes uit te komen. Nadat zijn machiavellistische kant uitgebreid de ruimte had gekregen, verscheen zijn koning Arthur en was hij opnieuw in staat om contact te maken met het deel in zichzelf waar zijn principes en zijn geweten huisden.
Figuur 2: Stretching-patroon van Bob
Stap e: de tegenovergestelde deelpersoonlijkheid interviewen
Het is belangrijk dat de cliënt zich na het verschijnen van de tegenovergestelde deelpersoonlijkheid bewust wordt van de energie van dit deel en het volledig ervaart. Om dat te bereiken interviewt de coach de cliënt als een journalist van een lifestylemagazine en vraagt hij wat de cliënt ziet, voelt, ervaart en zou willen doen. Op die manier wordt het desbetreffende deel echt actief en kan de cliënt de energie van die deelpersoonlijkheid volledig ervaren. Denk aan verbale en non-verbale aspecten. Wat wordt er in het lichaam gevoeld? Wat valt er te horen in de stem? Wat is er te zien aan de houding en de bewegingen van de cliënt?
Wanneer dit deel eenmaal volledig aanwezig en actief is, kan de coach vragen of er iemand is aan wie deze energie doet denken. Bobs ‘authentieke kant’ zag bijvoorbeeld zijn grootvader voor zich, een man met zeer sterke principes. Deze geassocieerde persoon kan in toekomstige sessies worden gebruikt om de cliënt zich nogmaals te laten identificeren met de voorheen onteigende deelpersoonlijkheid. De ‘authentieke kant’ verachtte de ‘tactische kant’ en de ambitieuze positie die die kant had verworven. Later werd het in het Bewuste Ego of de Bewuste Middenpositie duidelijk voor Bob dat hij de voorkeur gaf aan zijn authentieke ik en dat hij snel weg wilde bij het bedrijf waar hij werkte. In de sessies daarna verzamelde Bob voldoende kracht om het bedrijf te verlaten, terwijl hij vóór die sessies vastzat in een ambivalente houding en niet wist wat hij moest doen. Vóór de Stretching-techniek had hij de hele tijd gemengde gevoelens. Enerzijds wilde hij niet werken bij een dergelijk bedrijf, anderzijds wilde hij niet ontslagen worden.
Stap f: de onderliggende kwetsbaarheid uitnodigen zich te tonen
Nadat contact is gemaakt met de twee kanten van de polariteit, zullen er hoogstwaarschijnlijk andere ikken beginnen te spreken met een hernieuwde eigen vrije wil. Er moet speciale aandacht worden besteed aan de kwetsbare ik die door de primaire ik werd beschermd. Laat de cliënt dan het verdriet dat aan de oppervlakte begint te komen, verwelkomen en doorleven. Het is al ongelooflijk heilzaam om de energie van kwetsbaarheid te ervaren.
Stap g: ontwikkelen van de Middenpositie/het Bewuste Ego
In de laatste fase van de coaching na Stretching wordt ruimte gegeven aan het Bewuste Ego of de Bewuste Middenpositie om het gedragsrepertoire van de cliënt uit te breiden. Als de cliënt geen aandacht schenkt aan zijn eigen kwetsbaarheid vanuit het Bewuste Ego, zal de kracht van zijn ‘primaire ikken’ niet verdwijnen. In dat geval zullen oude patronen terugkeren en zal er geen fundamentele transformatie plaatsvinden. Het Innerlijke Kind van de cliënt moet worden erkend, verzorgd en beschermd wanneer dat nodig is, anders wordt het conflict niet echt opgelost en is er geen essentiële transformatie mogelijk (Stamboliev, 1989).
Dezelfde principes gelden ook voor andere paren van tegenovergestelde deelpersoonlijkheden die deel uitmaken van de cliënt. Vanuit het perspectief van de coach zorgen de volgende stappen ervoor dat het Bewuste Ego tevoorschijn komt als een ‘vrije middenpositie’ vanwaaruit contact kan worden gemaakt met de verschillende deelpersoonlijkheden. Vanuit deze vrije positie hebben Bob en Jill geleerd om bewuster te bepalen welke deelpersoonlijkheid op een gegeven moment meer aandacht nodig heeft.
Vanuit de Middenpositie is een cliënt als Bob in staat om zich van tijd tot tijd af te sluiten voor externe prikkels, zodat hij de deelpersoonlijkheid die voor principes en integriteit staat, kan vragen om te verschijnen. Op die manier zal hij minder worden beïnvloed door de buitenwereld. Andere cliënten kunnen leren om zich meer open te stellen en dingen los te laten. Voor Jill was het standaardgedrag om hard te werken de enige optie die ze had, maar nu ze zich in de Bewuste Middenpositie bevindt, is ze in staat om vrij te kiezen of ze hard wil werken of ontspannen en open wil blijven. Ze is vrij om dingen los te laten. Vanuit deze positie zal ze leren om eerst een keuze te overwegen voor ze actie onderneemt.
Vereisten voor coaches
Op deze manier coachen vereist dat de coach over een aantal bijzondere vaardigheden beschikt. Om te beginnen is er bij therapeutische ingrepen sprake van een dunne of zelfs niet-bestaande lijn. We spreken van coachen met een therapeutische touch. Supervisie en intervisie (overleg met collega’s) is daarom van essentieel belang. Anders bestaat de kans dat de coach de cliënt meer schade berokkent dan hij kan herstellen.
Tijdens de coaching vraagt de coach vaak advies aan zijn eigen deelpersoonlijkheden en maakt hij daarmee contact om te voelen wat er op het desbetreffende moment gebeurt en nodig is. Dat betekent dat de coach aan zichzelf en zijn eigen ikken heeft gewerkt. Onder professionele begeleiding hebben die ikken alle voldoende de kans gekregen om zich uit te spreken, zodat de coach de vele lagen en manifestaties daarvan goed kent.
Conclusie
Coaching met polariteiten is een techniek binnen Voice Dialogue die het de cliënt gemakkelijker maakt om te transformeren en zich te disidentificeren van zijn dominante deelpersoonlijkheden. Er wordt met polariteiten gewerkt door middel van Stretching. Bij deze techniek komt zowel de dominante deelpersoonlijkheid als de tegenovergestelde deelpersoonlijkheid tevoorschijn. Tijdens het gehele proces blijft de coach de positie van het Kwetsbare Kind in de gaten houden.
Stretching zorgt ervoor dat de cliënt van binnenuit de kernkwaliteiten van zijn primaire ikken ziet en voelt en vervolgens nieuwe mogelijkheden ontdekt die bij andere deelpersoonlijkheden horen. Wanneer dit proces eenmaal is begonnen, is het belangrijk om het contact met de nieuwe deelpersoonlijkheid te versterken door deze nieuwe positie te onderzoeken. Later zal de coach de twee polen proberen te integreren in een nieuwe neutrale Bewuste Middenpositie of nieuw neutraal Bewust Ego vanwaaruit de cliënt een vrije keuze kan maken tussen alle deelpersoonlijkheden die hij heeft onderzocht.
Referenties
- HALBERTSMA, E.H. (2000). Dilemma’s te lijf. Assen: van Gorcum.
- HALBERTSMA, E.H. & RATERING D. (2001). Organisatiebelang en individueel belang, balanceren in een dilemma, HRD Thema, 4, 51-59.
- JUNG, C.G. (1960). The structure and dynamics of the Psyche. Collected Works, Volume 8. Princeton: Princeton University Press
- JUNG, C.G.& JAFFE, A (1965). Memories, Dreams, Reflections. New York: Random House.
- LO, B.J. & INN, M & FOE, S. & AMACKER, R. (1979). The Essence of T’ai Chi Ch’uan: The Literary
Tradition. Berkeley: North Atlantic Books. - STAMBOLIEV, R. (1989). The Energetics of Voice Dialogue. Mendocino: LifeRhythm.
- STAMBOLIEV, R. (2013). Humor in coaching – serious business!
- STONE, H. & STONE, S. (1989). Embracing Our Selves. Novato.: Nataraj Publishing.
- STONE, H. & STONE, S. (1991). Embracing Each Other. Novato: Nataraj Publishing.
- STONE, H. & STONE, S. (1993). Embracing Your lnner Critic. San Francisco: Harper.
Robert Stamboliev – meer over de auteur
